Σκληρές Αλήθειες

Αλήθειες
Σκληρές
Σα λεπίδες
Κόβουν το είναι
Φτάνοντας στην ουσία του

Σε πόσες σκληρές αλήθειες μπορούμε να φτάσουμε;
Πόσες μπορούμε να σηκώσουμε στις πλάτες μας;
Πόση πείνα έχει ανάγκη ο άνθρωπος για ουσία;

Γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε, πεθαίνουμε. Κάτι στο μεσοδιάστημα συμβαίνει, κάτι που το λέμε ζωή. Ταξιδεύουμε στο χρόνο και το χώρο. Λαμβάνουμε ερεθίσματα, τα επεξεργαζόμαστε, χωνεύουμε την πραγματικότητα του εαυτού, των άλλων και του κόσμου μας, καταλαβαίνουμε, κατανοούμε.

Τι πάει να πει ζωή;
Τι σημαίνει ζω;
Τι σημαίνει υπάρχω, μα θα πεθάνω;

Ζώντας προετοιμαζόμαστε για τον αφανισμό μας. Ζωή ως διαδικασία ωρίμανσης. Πήραμε σκυτάλη, την κουβαλήσαμε για χρόνια, κάποια στιγμή θα τη δώσουμε στο νέο κύμα ζωής. Δρομείς είμαστε. Δρομείς μεγάλων αποστάσεων. Κάποιοι βέβαια, εξαναγκάστηκαν απ’τη ζωή να γίνουν δρομείς μικρών, ακόμη και πολύ μικρών αποστάσεων. Μα ο καθένας και η καθεμιά τρέχει στο δρόμο του. Φορά τα παπούτσια του, αυτά που κανείς άλλος δεν μπορεί να φορέσει, και πορεύεται όπως καταλαβαίνει. Τρέχουμε τις στιγμές, τα δευτερόλεπτα, τα λεπτά, τις ώρες, τις μέρες, τις εβδομάδες, τους μήνες, τα χρόνια. Τρέχουμε. Πότε με μεγάλο διασκελισμό, πότε με μικρό, καμιά φορά σταματούμε για να πάρουμε ανάσες, μα το σίγουρο είναι πως, κυρίως, τρέχουμε.

Τρέχει η ζωή, τρέχουμε κι εμείς μαζί της. Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει, τι αισθανόμαστε, τι μπορούμε να κατανοήσουμε, καθώς τρέχουμε. Οι πιο πολλοί από εμάς, δεν καταλαβαίνουν και πολλά. Απλά τρέχουν, σα χαμστεράκια στο τροχό τους. Κι αν δουν κανένα χάμστερ στη γωνιά, να κάθεται, να σκέφτεται, το λένε, τεμπέλη, χαραμοφάι, χαζό που κάθεται, και σκέφτεται, γιατί ξέρουν, ίσως σωστότερα διαισθάνονται, ότι η σκέψη είναι πιο επίπονη από το απλό τρέξιμο στον τροχό. Αν τρέχεις, ξεχνάς, κουράζεσαι, κάθε τόσο παίρνεις κάτι, λίγο φαΐ, λίγη καλοπέραση, λίγη ντόπα, και συνεχίζεις μετά, σαν φρεσκαριστείς. Αν όμως κάθεσαι, βλέπεις τους άλλους να τρέχουν, τρέχουν τρέχουν μα που πάνε; Όλα μοιάζει στο ίδιο να καταλήγουν. Σε μια τρύπα μέσα στο χώμα. Έχει πραγματικά σημασία πόση ντόπα πήρες στη ζωή σου; Μοιάζει τόσο ανούσιο, μοιάζει τόσο παράλογο. Μα κάτι, για κάποιο λόγο, για λόγο που ίσως δεν καταλαβαίνουμε, έχει προκύψει η ζωή όπως προέκυψε.

Κι αν τελικά, το να τρέχεις γύρω από το τροχό, δεν είναι τόσο ανούσιο; Ίσως το τρέξιμο να μην είναι τόσο άσχημο. Ποιος ξέρει; Ποιος μπορεί να πει με σιγουριά;

Ας τρέχουν όσοι θέλουν, ας κάθονται στις γωνιές τους όσοι το επιθυμούν. Έτσι κι αλλιώς, η ευθύνη της ζωής μας, αναλογεί στον καθένα και την καθεμιά μας ξεχωριστά. Δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος να ζει κανείς. Το σωστό και το λάθος, το λογικό και το παράλογο, το σοφό και το άσοφο, πρέπει να προκύπτουν από μέσα μας μόνο. Γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι ο κόσμος ο ίδιος. Είναι το κινούν αίτιο, όλα πάνω του στηρίζονται. Ας έχει, λοιπόν, αυτή την ευθύνη για όλα ο άνθρωπος. Ευθύνη για τα καλά, και τα άσχημα.

Αλήθειες, σκληρές, δυσκολοχώνευτες. Μερικές είναι αδύνατο να τις καταπιείς.

Καμιά φορά φαντάζομαι τον άνθρωπο σα χλαπάτσα. Δίχως κόκκαλα. Δεν είναι σκληρός, όπου τον πιάσεις και τον ζουμπίξεις αλλάζει μορφή, μια σαν μπάλα, μια σαν τρίγωνο, μπορεί να πάρει ακανόνιστο σχήμα. Παράξενος ο άνθρωπος χωρίς τα κόκκαλά του. Δεν είναι και τόσο άνθρωπος. Τι κάνει όμως τον άνθρωπο, άνθρωπο;

Ο άνθρωπος είναι η φωλιά της ζωής. Ζωή φωλιάζει μέσα στην καρδιά του, μέσα στα μάτια του, μέσα στο νου του. Ζωή που τον αξιοποιεί ως χωράφι, σπέρνει τον εαυτό της, κι αυτός ανθίζει. Το σώμα του ανθρώπου, είναι η ύλη που απαιτείται, η ύλη που χρειάζεται η ζωή για να αναπτύξει περαιτέρω τον εαυτό της. Γίνεται μέσα του συνειδητή, αποκτά εαυτό να την προστατεύει. Ενδυναμώθηκε όσο μπόρεσε η ζωή μέσα από τον άνθρωπο σε αυτό τον πλανήτη που κατοικούμε. Τώρα έχει για τα καλά αρχίσει να βγάζει σπίθες ο νους της, ο νους μας, κι ετοιμάζεται να μεταναστεύσει για άλλα χωράφια, πιο πρόσφορα, που θα τη βοηθήσουν να πάει μακρύτερα, χωρικά, χρονικά, απ’ότι θα μπορούσε με το γήινο σώμα της ζωής.

Ζωή, υπάρχει παντού στο σύμπαν. Υπάρχει είτε σε ενεργή είτε σε ανενεργή κατάσταση. Εκεί όπου βρίσκει τις κατάλληλες συνθήκες, ανοίγει τον διακόπτη, και ξεκινά. Ανάλογα το που βρίσκεται, αξιοποιεί τις συνθήκες του περιβάλλοντα χώρου, για να αναπτυχθεί. Χρειάζεται χρόνο αμέτρητο. Μα μπορεί να τα καταφέρει. Ακολουθεί κάποιους νόμους του κόσμου, στα μάτια μας έχουν φανερωθεί, προς το παρόν, ως επιβίωση, αναπαραγωγή, κυριαρχία. Η ζωή προσπαθεί με νύχια και με δόντια να επιβιώσει, σε όλες τις μορφές που έχει αναπτύξει. Επιθυμεί να αναπαραχθεί, εφόσον επιβιώσει κι ωριμάσει λίγο. Αναπαράγεται με στόχο τη διαιώνιση, όχι του είδους, αλλά του εαυτού της. Επιβίωση, αναπαραγωγή, κυριαρχία, κι άνθισμα του πνεύματός της. Γιατί όχι;

Κάτι παλιές ιστορίες έλεγαν για το πώς ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο. Κι αν ο κόσμος είναι ο ίδιος ο Θεός; Κι αν ο Θεός είναι η ζωή; Κι αν η ζωή είμαστε όλοι εμείς, τα ζώα, τα φυτά, ακόμη και οι αμοιβάδες; Όλα είναι γύρω μα και μέσα μας.

Η ζωή, θέλει τη ζωή, και γι’αυτό θέλει δύναμη και νόημα. Η δύναμη την απελευθερώνει και το νόημα την παρακινεί. Ο νους διψά για γεύσεις και ταξίδια, θέλει την εμπειρία όσο τίποτε άλλο. Επεκτείνεται αβίαστα κι όταν δεν το κάνει στροβιλίζεται γύρω από τον εαυτό του μέχρι να τρελαθεί.

Κοιτώντας κανείς τον εαυτό του, ψάχνοντας βαθιά μέσα του, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα κίνητρά του, μπορεί να κατανοήσει τους άλλους, μπορεί να κατανοήσει τη ζωή. Είμαστε ο καθένας και η καθεμιά πανομοιότυπα, μοναδικά αντίγραφα της ζωής. Ο άνθρωπος είναι ο νικητής στον αγώνα δρόμου που έκανε η ζωή στον πλανήτη γη. Μα τα ζώα και τα φυτά γύρω μας, είναι ξαδέρφια μας, είναι πολύ πιο κοντά απ’ότι νομίζουμε. Τι κρίμα που είναι νόμος του κόσμου, η ζωή να τρέφεται από τον ίδιο της τον εαυτό. Τρώμε φυτά, τρώμε ζώα, και από ανάγκη, και από ευχαρίστηση, για να ταΐσουμε το σώμα και την ψυχή μας. Είμαστε ο εγκέφαλος της ζωής, που τρώει τα χέρια και τα πόδια της, ίσως γιατί δε γίνεται αλλιώς.

Άνθρωπος, εμπειρίες, αναμνήσεις, αναστοχασμοί, ανάγκες, επιθυμίες, όνειρα, κίνητρα. Προς τι όλα αυτά;

Έχουμε αναπτύξει διάφορα συστήματα, το καθένα έχει τον λόγο του. Τι είναι η ηθική για παράδειγμα; Λέμε αυτό είναι καλό. Καλό ως προς τι; Αυτό είναι κακό. Κακό ως προς τι; Ηθικό κι ανήθικο, από την μεριά τίνος; Αν μένουμε κλειδωμένοι στον εαυτό μας, επιδιώκοντας μόνο την ενδυνάμωση του εγώ μας, το καλό και το ηθικό παρουσιάζονται διαφορετικά αν τα συγκρίνουμε με το άνοιγμά μας στον κόσμο και τη ζωή, που είμαστε εμείς πάλι. Γι’αυτό, ίσως να μην έχει σημασία το καλό και το ηθικό, όσο το σοφό. Γιατί το σοφό εσωκλείει μέσα του το όλον. Διαφορετικά δεν είναι σοφό. Ένα πετσοκομμένο σοφό είναι άσοφο.

Ποια είναι τα όρια του σοφού; Τι γεννά το σοφό; Ποια η ηθική του;

Άλλο η ανθρώπινη ηθική, η ηθική του πλανήτη γη, κι άλλο η κοσμική ηθική, η ηθική της ζωής που επεκτείνεται σε όλο τον κόσμο. Μα ο άνθρωπος είναι μικρός ακόμη, και πολύ περιορισμένος. Ας απαντηθούν αυτά εν καιρώ, από καταλληλότερους από εμένα. Εγώ είμαι απλά ένας άνθρωπος, ένα χαμστεράκι που δε βρίσκει τόσο νόημα στο τρέξιμο, κάθομαι στη γωνιά μου, παρατηρώ και σκέφτομαι, προς τι όλα; Ίσως είμαι λιγότερο συνδεμένος με τη ζωή, ίσως να μην είμαι ένα υγιές της κύτταρο. Ίσως πάλι δεν έχει τόσο σημασία. Παρατηρώ, σκέφτομαι, ερωτώ.

Μια σκληρή αλήθεια που’χω μάθει, είναι ότι σημασία δεν έχει τόσο η απάντηση, όσο η ερώτηση.

Τι θα φάμε σήμερα; Κάτι θα φάμε.

Γιατί πρέπει να φάμε σήμερα; Έλα ντε.

Γιατί πρέπει να τρώμε γενικά; Δεν έχω ιδέα.

Γιατί έχει αναπτύξει ο άνθρωπος τη στοχαστικότητά του; Γιατί αναρωτιέται; Γιατί θέλει να μαθαίνει; Ο νους ένα φως που εξαπλώνεται. Τι έχει εδώ; Για να δω. Ερώτηση στην ερώτηση, ο χάρτης του κόσμου ανοίγει. Οι απαντήσεις δε χρειάζεται να’ναι σωστές και απόλυτες. Λίγο λίγο κάτι συμβαίνει. Κι αν δεν καταλαβαίνουμε όσα θα θέλαμε, κι αν δεν κατανοούμε όσα πρέπει, δεν πειράζει. Συνεχίζουμε τον αγώνα μας, όσο παράλογος κι αν είναι, σκυτάλη τη σκυτάλη, κύμα το κύμα.

Και κάτι ακόμα. Γιατί ονειρευόμαστε; Ξυπνητοί. Γιατί δημιουργούμε κάτι στη φαντασία μας και αποφασίζουμε να το κυνηγήσουμε; Το όνειρο είναι ένα ψυχολογικό τρικ. Σε τι στοχεύει;

Κάπου είχα γράψει ότι η δίψα για προσοχή κι αγάπη μπορεί να γίνει ο λόγος για τη φυλάκιση του νου στα πιο μεγάλα όνειρα, τα παιδικά όνειρα που γεννούν όλα τα άλλα. Ίσως είναι άσχετο αυτό με όλα τα προηγούμενα. Ίσως και να μην είναι.

Έχουμε πολλά ακόμη να μάθουμε για τον άνθρωπο. Τρέχοντας ή όχι. Στο τροχό ή τη γωνιά. Βάζει ο καθένας και η καθεμιά το λιθαράκι τους χτίζοντας κάτι. Τι να’ναι άραγε αυτό το κάτι;