Ανθρώπου Ενδυνάμωσις

Του δίνεις κάτι να πιαστεί, ή κάπου να πατήσει, κι αλλάζει τον κόσμο. Αυτός είναι ο Άνθρωπος.

Αυτό το χαοτικό σύστημα που κρύβει τόσα μυστήρια μέσα του, αυτό που είναι ο καθένας και η καθεμιά από εμάς, αν χτιστεί με τρόπο κατάλληλο μπορεί να πετύχει πράγματα αφάνταστα. Λίγη παραπάνω ελευθερία θα του δώσει δύναμη. Λίγη παραπάνω δύναμη θα του δώσει ελευθερία. Ένας ενάρετος κύκλος που τον εξυψώνει προς τα πάνω. Και μια ανάγκη που τον ωθεί στη θέωση.

Κάποιος έγραψε πως ο άνθρωπος είναι παντού αλυσοδεμένος. Άλλος είπε ότι αν επαναστατήσει σε ό,τι τον καταπιέζει το μόνο θα χάσει είναι αυτές ακριβώς οι αλυσίδες. Οι συνθήκες μέχρι πρότινος, κι ακόμη και σήμερα, δεν ευνοούσαν όσο θα μπορούσαν και θα έπρεπε στην απελευθέρωση κι άρα την ενδυνάμωση του ανθρώπου. Από τη μια οι οικονομικές ή υλικές συνθήκες, από την άλλη οι πνευματικές λόγω αξιών, σαν βαρίδια κρέμονται από τους ώμους ολωνών μας και μας κάνουν δούλους παθών κι επιθυμιών, λιγότερο ελεύθερους κι ανεξάρτητους στη σκέψη πρωτίστως, λιγότερο δυνατούς κατ’επέκταση.

Η ίδια η Ανθρωπότητα, μη μπορώντας να αξιοποιήσει την αχανή πλέον γνώση της και να την μετουσιώσει σε σοφία, αυτοτραυματίζεται συνεχώς και δε λέει να σηκώσει κεφάλι. Θες επειδή δε βλέπουμε καθαρότερα; Θες επειδή τα συμφέροντα είναι τέτοια που’ναι αντιφατικά ως προς τον ίδιο τους τον εαυτό; Ή, ακόμη ακόμη, λόγω της δυσκολίας να παρθούν κοινές αποφάσεις για το κοινό καλό; Δεν μιλάμε την ίδια γλώσσα, όχι γιατί μιλάμε διαφορετικές, αλλά γιατί δε βλέπουμε προς την ίδια κατεύθυνση. Λίγοι πιστεύουν στις αξίες που τείνουν να μας συνενώνουν κι άρα να μας εξυψώνουν. Κι αυτοί ακόμα δε βρήκαν τρόπο να’ρθουν σε επαφή, να γνωριστούν μεταξύ τους, να δημιουργήσουν ταυτότητα και ομάδα. Να περάσουν από το εγώ στο εμείς. Η συνειδητοποιημένη συλλογικότητα δεν έκανε την εμφάνισή της ακόμη, αλλά θα την κάνει σταδιακά όσο τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο γένος θα εντείνονται.

Όσο ο ζυγός στενεύει, θα γίνεται ολοένα και εμφανέστερο πως οφείλουμε να ξυπνήσουμε το πνεύμα του ανθρώπου για να γίνει συνειδητότερος σε κάθε πτυχή της ζωής του. Συνειδητός αρκετά για να δημιουργήσει τον εαυτό του και τον κόσμο του. Συνειδητός τόσο ώστε να δει καθαρότερα τη ζωή, να αναγνωρίσει τη θέση του στον κόσμο και να πάρει θέση μπρος σε όλα όσα γίνονται. Άπαξ και το πνεύμα ξυπνήσει, δεν υπάρχει πισωγύρισμα, οι ευθύνες σε βαραίνουν ως αποκύημα της ωριμότητας που προκύπτει σταδιακά. Ο άνθρωπος μπορεί να’ναι μια ζωή παιδί, μπορεί να γίνεται σκλάβος κι έρμαιο καταστάσεων και συμφερόντων, αλλά δεν είναι η μόνη δυνατότητα, είναι μονάχα η πιο ευτελής. Απεναντίας, αν μορφωθεί, τόσο από φορείς όσο κι από την ίδια τη ζωή του, με σκοπό να γίνει Άνθρωπος με άλφα κεφαλαίο, ένα ον με προσωπικότητα, κριτική ικανότητα κι αξίες, τότε η αξία του ανεβαίνει κι ανεβαίνει κι ας μην αναγνωρίζεται από τους άλλους, φτάνει να αναγνωρίζεται από το ίδιο το άτομο.

Είτε όμως αναγνωρίζεται από τους άλλους είτε όχι, η Ανθρωπότητα κερδίζει πάντα. Τα επίπεδα συνειδητότητάς της αυξάνονται κι άλλο, αξιοποιώντας τα μέσα του πόνου και της ευχαρίστης μπρος σε έναν σκοπό ανοιχτό, πάντα ατομικό και προσωπικό που δε γίνεται με το ζόρι συλλογικός μπρος στον σεβασμό της αξίας της διαφορετικότητας αλλά κι αφήνοντας την πόρτα ανοιχτή για το λάθος.

Γιατί, εν τέλει, κανείς δεν ξέρει και δεν μπορεί να ξέρει παρά μόνο να πιστεύει. Ας είναι τουλάχιστον οι αρχές και οι αξίες μας τέτοιες που δε θα κάνουν διακρίσεις, δε θα χωρίζουν αλλά θα συνενώνουν την Ανθρωπότητα και τη ζωή εν γένει. Η πίστη που χρειάζεται κάθε άνθρωπος για να κρατηθεί στη ζωή, ας είναι μια πίστη όσο πιο σοφή γίνεται, και πατώντας πάνω της όχι μόνο θα μπορέσει να κρατηθεί στο θαύμα, αλλά θα μπορέσει να αλλάξει και τον μικρόκοσμό του προς το καλύτερο με γνώμονα το κοινό καλό.

Αυτή η αίσθηση, που δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση, πως η ζωή μας είναι ανεπτυγμένη, πως έχουμε ξεφύγει από αθλιότητες του παρελθόντος, πως είμαστε πραγματικά ελεύθεροι και δυνατοί, κάποτε θα ξεθωριάσει και θα μας κάνει να αισθανθούμε λίγοι. Πότε θα γίνει αυτό; Όταν ο άνθρωπος του σήμερα αρχίσει να μοιάζει με τον Άνθρωπο του μέλλοντος και χωρίς να γίνει αυτός μια γέφυρα ή ένα χαρούμενο τόξο που λοξεύει βέλη ανθρώπινα, χωρίς να θυσιαστεί ντε και καλά για έναν πιθανό μετάνθρωπο. Πως θα γίνει; Μέσω της ενδυνάμωσής του χάρη στην πίστη. Μιας πίστης που δεν έχει να κάνει τόσο με θεούς και θρησκείες όσο περισσότερο με μικρές ιδέες που μας παρακινούν στην πράξη κι άρα στην κίνηση. Πίστη σε αξίες που προκύπτουν από αρχές. Ποιες είναι αυτές; Αυτό είναι κάτι στο οποίο θα απαντήσει ο καθένας για τον εαυτό του. Εγώ επιλέγω την σύνθεση των κυριότερων αξιών που θεωρώ ότι ευνοούν, τόσο εμένα όσο και το σύνολο και πάντα παράλληλα, παρμένες μέσα από τα κυριότερα συστήματα αξιών που έχουν αναπτύξει οι άνθρωποι μέσω των πολιτισμών που μας φανέρωσαν.

Η ζωή είναι παροντική, ακόμη κι αν κάνουμε κάτι για το μέλλον, μια θυσία που φέρνει έναν πόνο τώρα με την υπόσχεση ότι κάτι καλύτερο θα προκύψει, μέσα στη μικρή μας θυσία υπάρχει και μια κρυφή χαρά που μας φέρνει ικανοποίηση επίσης στο τώρα. Γιατί, ναι, πιστεύοντας στο καλό κι επιδιώκοντάς το, ακόμη κι αν πονάμε, η πίστη εξυγιαίνει την έντασή του και τον κάνει γλυκό.

Μου φαίνεται αντιφατικό να αποφεύγουμε τον πόνο ή και την ευχαρίστηση. Να ζεις στωικά είναι λίγο σαν να μη ζεις. Ο άνθρωπος πάνω απ´όλα διακατέχεται από συναισθήματα. Καλά θα κάνει να τα νιώθει αλλά και να τα παρατηρεί νηφάλιος, αλλά όχι να τα αποφεύγει και να μειώνει έτσι την αξία τους. Τα συναισθήματα έχουν πολλά να μας πουν και να μας διδάξουν, τόσο για το άτομό μας όσο και για τη ζωή. Η έκφραση των συναισθημάτων έτσι καθίσταται αναγκαία για μια ζωή με νόημα. Αλίμονο σε όσους κι όσες ζουν χωρίς να’χουν δώσει, συνειδητώς ή όχι, ένα νόημα στη ζωή τους. Όσο αφελές ή και κάλπικο το νόημα, πάντα χρειάζεται. Είναι ο σκοπός που προκύπτει και που δίνει κατεύθυνση, και η αίσθηση του φύλλου που πέφτει από το δέντρο, που νιώθεις τον αέρα να σε πηγαίνει από εδώ κι από εκεί, δεν τρομάζει και τόσο αν πεις στον εαυτό σου ότι απλά πάω στο έδαφος και στην ανυπαρξία. Γιατί, εν τέλει, είτε έτσι είτε αλλιώς όλοι εκεί θα καταλήξουμε και το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να το αποδεχθούμε. Το τί θα κάνει ο καθείς με τη ζωή του ωστόσο διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ας επιδιώξουμε, για όσο υπάρχουμε, να ζούμε καλύτερα και να συνυπάρχουμε με αξιοπρέπεια. Αυτό από μόνο του αρκεί να μας τροφοδοτήσει για μια ζωή που μοιάζει, αλλά ενδεχομένως να μην είναι και τόσο, παράλογη.

Ίσως η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε λογικά δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη ακόμη. Ίσως η γνώση που’χουμε ως τώρα να μην επαρκεί προς το παρόν. Το παράλογο είναι μια απάντηση, αλλά δε σημαίνει ότι είναι η μόνη και η τελική. Τα κύματα ζωής δίνουν τις απαντήσεις τους στο ερώτημα του τι πάει να πει ζωή. Αυτό που κληρονομήσαμε από το προηγούμενο κύμα ας γίνει αφετηρία της σκέψης μας κι όχι και δικός μας δυνάστης.

Μπρος στην αίσθηση του να’σαι ζωντανός, τίποτα δεν αντιπαραβάλλεται. Ναι, η ζωή είναι εφιάλτης και όνειρο, είναι κόλαση και παράδεισος μαζί αλλά όσο σε κρατούν τα πόδια σου, κι αν βρεις κάπου να σταθείς πιστεύοντας, μπορείς να την κάνεις να μοιάζει αρκετή και γεμάτη όντας ο ίδιος ευδαίμονας.

Πολλά ξεκλειδώνουν τόσο για το άτομο όσο και για όλους όταν ενδυναμώνεται ο άνθρωπος. Στόχος της εποχής μας είναι να τον ενισχύσουμε όσο μπορούμε και θα είναι ό,τι καλύτερο για τον εαυτό μας και τη ζωή.