Νέα Εποχή

Καμιά φορά η αγάπη δεν αρκεί.

Πότε πότε, οι στόχοι και τα πλάνα δε βοηθάνε.

Κι ακόμη και τα όνειρα, μπορούν να γίνουν οι μεγαλύτερες φυλακές του ανθρώπου.

Εν μέσω τρικυμίας, θα επιδιώξω να ασκήσω κριτική στον εαυτό μου, με στόχο το ξεφλούδισμα που μπορεί να φέρει στην επιφάνεια τον καρπό της ψυχής μου.

Χωρισμένος, δίχως σπίτι, ψάχνοντας εργασία παράλληλα, και ξενερωμένος με τις σπουδές, τη χώρα στην οποία βρίσκομαι, και γενικότερα με τη ζωή και τον εαυτό μου.

Είναι λίγες οι φορές που ήμουν σε τέτοια χάλια, ή καλύτερα να πω δυσκολίες, μα παρόλα αυτά, δε χάνω την πίστη στον εαυτό μου και τη ζωή, όσο κι αν μοιάζει να γκρεμίζεται γύρω μου το σύμπαν. Ίσως ο σεισμός αυτός, να πάρει μακριά όσα νόμιζα πως ήθελα, όσα με έπεισα πως ήθελα, για να προκύψει κάτι νέο, κάτι υγιεινότερο και πιο σοφό.

Ξέρω περισσότερα για τον κόσμο, τους ανθρώπους, αλλά και τον εαυτό μου, σε σχέση με πέρυσι.

Πέρσι ξεκινούσα για ένα ταξίδι στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Πιάστηκα απ’όπου βρήκα για να σταθώ και να δημιουργήσω συνθήκες ώστε η ζωή να ευδοκιμήσει. Και ναι, η ζωή ευδοκίμησε κι έφερε φρούτα λίγο πολύ άγνωστα στο πιάτο μου. Θυμήθηκα τον παλιό καλό εαυτό μου, ανάσανα για λίγο με τα περασμένα πνευμόνια, γεύτηκα κάτι αλλοτινό από τον πόνο.

Μα φαίνεται πως οι δαίμονές μου ήταν δυνατότεροι απ’τους αγγέλους μέσα μου. Οι επιθυμίες κι οι στόχοι, ευγενικά όλα, μα εγώ αγαπώ στα κρυφά την αυτοκαταστροφή μου, ως ανθρώπινος άνθρωπος άλλωστε. Τι κι αν όλα δείχνουν έναν δρόμο συγκεκριμένο, αυτόν που παίρνουν οι περισσότεροι, τον πιο ανοιχτό κι ασφαλή, εγώ χτυπώ το κεφάλι μου στον τοίχο και θέλω να τον ρίξω για ν’ανοίξω έναν εναλλακτικό δρόμο, να πάω από εκεί που δεν έχει πάει κανείς.

Ψάχνω για εργασία, και στέλνω βιογραφικά. Περνούν από τα μάτια μου διάφορες αγγελίες και στη κάθε μια που μου είναι έστω και λίγο αρεστή, με βλέπω να λαμβάνω θέση στην καρέκλα για τη συνέντευξη. Κι αναρωτιέμαι, τι κάνω εγώ εδώ; Γιατί ήρθα; Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι εμπρός μου; Τι είναι αυτά που φορώ; Γιατί μιλώ και συμπεριφέρομαι έτσι; Που διάολο είναι ο πραγματικός μου εαυτός;

Με κουράζει, πραγματικά με κουράζει η σκέψη πως το σύστημα είναι έτσι, εμείς πρέπει να μπούμε εντός του αν θέλουμε να επιβιώσουμε, ίσα ίσα και με το ζόρι, άρα θα γίνουμε έτσι, και θα πρέπει και να χαιρόμαστε με το έτσι, γιατί κοίτα πιο πέρα, κοίτα όσους δε μπόρεσαν να το ακολουθήσουν, πώς καίγονται ολόψυχα μέσα στη φωτιά που έριξαν τους εαυτούς τους. Με τρομάζει αυτή η κούραση που νιώθω. Σκέφτομαι πως αν ήμουν πιστός, θα έβρισκα άνετα καταφύγιο σε κάποιο μοναστήρι. Με σώζει ωστόσο η ανεξιθρησκεία μου.

Τι σκεφτόμουν πριν κάνω αίτηση για μεταπτυχιακό; Ότι θα σωθώ βάζοντάς μου άλλο σχοινί γύρω από το λαιμό; Αντί για για ένα παλιό σχοινί που ξεφτίζει και χαλάει, ένα καινούργιο με τα χρώματα του ουράνιου τόξου; Το σχοινί επιτελεί την ίδια δουλειά και στις δυο περιπτώσεις. Ανακάλυψα ωστόσο ότι η ζωή είναι όντως πιο εύκολη στο εξωτερικό, και δη στην Ολλανδία. Κι αυτό το νιώθω ως αδικία. Αδικία απέναντι σε όλους όσους χρειάζεται να εργάζονται σαν τους σκύλους για ένα κομμάτι ψωμί, που δεν μπορούν να βρουν ησυχία παρά μονάχα στις παρέες τους, και που η μόνη τους παρηγοριά είναι ο ήλιος. Τρεις εβδομάδες από τότε που επέστρεψα από Ελλάδα, κι ενώ στη χώρα καίγεται το πελεκούδι, εδώ, δεν έχουμε δει καλά καλά τις ακτίνες του ήλιου. Αρρώστησα με το που ήρθα, με μπουφάν τριγυρνούμε.

Πώς μπορούμε να συγκρίνουμε με τους ίδιους όρους, χώρες όπως οι βορειοευρωπαϊκές, με τις νότιες; Πέρα από κάθε είδους διαφορά, ακόμη και η γεωγραφία φτάνει για να εξηγήσει πολλά από τα στραβά που έχουν προκύψει από την αρχή των κρατών-εθνών. Όπως και να’χει, δεν είναι το θέμα μου αυτό στο συγκεκριμένο κείμενο.

Η σκέψη πως στο εξωτερικό είναι καλά κι όμορφα, ενώ στην Ελλάδα δεινοπαθείς, είναι θολή και θα την χαρακτήριζα ψευδαίσθηση. Κάθε λουλούδι, στα χώματα που γεννήθηκε μαθαίνει να ζει, κι ο σπόρος των προσπαθειών του, δύσκολα θα πιάσει σε άλλα χώματα. Κι όσο κι αν είμαι υπέρ της παγκοσμοιοποίησης, και της πολυπολιτισμικότητας, βλέπω καθαρά τη δυσκολία που’χει στην πράξη η συνύπαρξη τόσων διαφορετικών ρευμάτων του πολιτισμού στον ίδιο χώρο. Αλλά αυτό που κάνει τη διαφορά, είναι το ίδιο το σύστημα που σε πολιτικό, κοινωνικό και πάνω απ’όλα σε οικονομικό επίπεδο, απαιτεί από εσένα να συμμορφωθείς, διαφορετικά δεν επιβιώνεις. Πρέπει να γίνεις γρανάζι του. Ειδάλλως, βάζεις εαυτόν στην γκιλοτίνα, περιθωριοποιήσε και ρισκάρεις πολλά. Αν παρόλα αυτά, είσαι διατεθειμένος να μπεις στο σύστημα, τότε αυτό σε ανταμείβει αδρά. Κι αν είσαι και λίγο έξυπνος, και λίγο χαλαρός από ηθικής σκοπιάς, τότε μπορείς να ανέβεις όσο ψηλά αντέχουν οι πλάτες σου. Υπάρχει αξιοκρατία, αλλά τι είδους αξιοκρατία; Αξιοκρατία εκεί όπου όλα στηρίζονται σε μια ήπιας μορφής υποκριτικότητα; Εκεί όπου αν ανέβεις στο κάθε κοινωνικό ρεύμα, μπορείς να το καβαλήσεις για τα καλά και να κερδίσεις με όρους προσωπικού οφέλους; Εκεί όπου όποιος πουλάει τον εαυτό του, και ειδικά όσοι δεν τον βρήκαν ή δεν τον δημιούργησαν ποτέ, ξεχωρίζουν ως άτυπα ινδάλματα; Να μου λείπει.

Προτιμώ να είμαι ένας σύγχρονος Δον Κιχώτης, με μια μίξη ανθρώπου του υπογείου αλλά και του υπερανθρώπου πάνω στα βουνά.

Προτιμώ να είμαι εγώ κι ας μην ξέρω τι διάολο είναι αυτό το εγώ μου, κι ας με καταστρέφει, κι ας καταπνίγει κάθε προοπτική για το κάτι παραπάνω.

Ναι, θα μπορούσα, αν ήμουν λιγότερο τρελός, να μπω στο παιχνίδι της ζωής, να μάθω τα βασικά, να τα παίζω όλα στα δάχτυλα. Θα μπορούσα κι εγώ να μάθω κάποια από τα λεγόμενα hard skills, την υποκρισία της διπλωματίας, και να αξιοποιήσω την κοινωνική κινητικότητα κι αναρρίχηση. Μα κάτι μέσα μου με κρατά γερά, και μου λέει ΜΗ!, μην κάνεις όσα πάνε πέρα από την ηθική σου, καλύτερα να πεθάνεις στην ψάθα γιατί ήσουν ο εαυτός σου, παρά να ζήσεις μια ψεύτικη ζωή, μια ζωή ενός άλλου, ενός που δεν είσαι εσύ. Και κάπως έτσι, βρίσκομαι φυλακισμένος σε μια φυλακή που μου αρέσει, παρέα με τις σκέψεις μου, τα βιβλία και τις ενατενίσεις μου. Μακάρι να μπορούσα να με δω στο μέλλον, τι θα απογίνει άραγε το τομάρι μου, δούλος σαν είναι ενός τέτοιου μυαλού.

Στη σχέση, όσο κι αν την προσπάθησα, όσο κι αν αφέθηκα να αγαπήσω και να αγαπηθώ, υπήρχαν πράγματα τα οποία ξεπερνούσαν τα όρια, και που τα ένιωθα να με πνίγουν. Τα άλματα που έκανα για να της δώσω ώθηση, μόνο τριβές έφεραν στην επιφάνεια και σταδιακά η ζυγαριά άλλαξε προς την άλλη. Κάπως έτσι, πήρα ένα ακόμη μεγάλο μάθημα από τη ζωή. Η αγάπη μόνο, δεν αρκεί. Η βιωσιμότητα της σχέσης απαιτεί κι άλλα, που καμιά φορά είναι δύσκολο να τα δώσουμε. Αναρωτιέμαι αν στην εποχή μας, οι άνθρωποι που καταφέρνουν να ξεκλειδώσουν την πίστα της, και να ζήσουν ως ανεξάρτητοι και μόνοι, μπορούν πραγματικά να κάνουν τις θυσίες που απαιτούνται ώστε μια σχέση να μπορεί να λειτουργήσει. Αν υπάρχει μοναξιά πολλή, είναι γιατί δεν είμαστε εξαρτημένοι πλέον από τους άλλους στον ίδιο βαθμό, και δε σηκώνουμε πολλά στο σπαθί μας, θέλουμε αυτό κι αυτό κι αυτό, και σίγουρα δε θέλουμε το άλλο. Έτσι, το να έχεις έναν ή μια σύντροφο, καθίσταται πραγματικά ηράκλειος άθλος. Είναι πολύ πιο εύκολο να ζήσεις μόνος, μόνο με τους φίλους σου που τους παίρνεις στις δόσεις που θέλεις, τσατάροντας και σουιπάροντας αριστερά και δεξιά, ψωνίζοντας σώματα δίχως να σε νοιάζει η ψυχή, για ένα βράδυ πάθους, για δυο τρεις ώρες αχαλίνωτου σεξ μα όχι έρωτα, κι ύστερα τι; Μετανιώνεις και νιώθεις πόρνος ή χαίρεσαι που πήγες με Αφρικανή, Κινέζα, Λατίνα κτλ; Τι ζωή έχουμε δημιουργήσει οι άνθρωποι; Η εποχή των πολλών εμπειριών.

Μέσα σε όλον αυτόν τον κυκεώνα της σύγχρονης ζωής, εγώ σκέφτομαι πως είμαι πολύ ατίθασος για να τα καταφέρω. Σκέφτομαι απλά να πάω στο χωριό μου και να γίνω αγρότης, και στις καλύτερες στιγμές που’χω λίγο παραπάνω θάρρος στα όνειρα, αναρωτιέμαι πώς θα γίνει ώστε να δημιουργήσω κάτι για να φωτίζεται ο κόσμος. Όχι από εμένα φυσικά, μιας κι εγώ είμαι με κλειστά μάτια χρόνια τώρα μπρος στα φανάρια των μεγάλων πνευμάτων της ανθρωπότητας, αλλά πώς θα γίνει να δημιουργήσω μια κοιλάδα φαναριών στην οποία θα’ναι όλοι ευπρόσδεκτοι να έρθουν, να πάρουν και να δώσουν, ό,τι θέλουν ο καθένας και η καθεμιά. Αγρότης φαναριών, θέλω να σπείρω λίγο Βούδα, λίγο Επίκουρο, λίγο Τολστόι, να δω τι σόι σοδειά θα μου βγει, και πώς θα την ταΐσω στον κοσμάκι που πεινά για πνευματική τροφή.

Τι να μου πουν αυτά τα job requirements, τι τα expected tasks και τι τα interships που θέλουν να με ρίξουν με τα μούτρα; Εγώ μιλώ για φως, για πνεύμα, για κάτι ανώτερο, που αξίζει να μας κάψει αν δε μας φωτίσει.

Τι να μου πουν οι σχέσεις, τα γυμναστήρια, τα μουσεία κι οι εκθέσεις, αν δε φωτιστώ ο ίδιος κι αν δε γίνω ο άρχοντας του εαυτού μου; Θέλω να κρατώ αυτό το τομάρι χειροπόδαρα και να το αφήνω μόνο, όχι να το αφήνω, να το ωθώ ακόμη, να καλπάσει μέσα στα όνειρα και στα όνειρα των ονείρων, να το ωθήσω να βγάλει τη ζωώδη φύση του κάποια διονυσιακά βράδια, να μεθύσει από κρασί και να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του. Αυτό το τομάρι, που τόσο το’χω τυρρανήσει, δεν ξέρω πώς αντέχει τρεις δεκαετίες τώρα και δεν με πετά σε καμιά άκρη.

Σκατά σκατά κι απόσκατα. Βρίσκομαι τώρα φυλακισμένος σε μια νέα φυλακή που δεν την νόμιζα για τέτοια μα για δες, τέτοια ήταν η άτιμη! Κυνηγάμε πάντα κάτι, σαν σκύλοι που τους πετάνε το μπαλάκι, δίχως να ξέρουμε γιατί, απλά γιατί δεν κατοικούμε πραγματικά στο νου μας. Και μέσα σε όλα αυτά, νιώθω και τύψεις που σκέφτομαι έτσι, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που το όνειρό τους είναι να αποκτήσουν αυτά που’χω εγώ, τα οποία μου είναι αδιάφορα. Ευτυχώς που διαφέρουμε και θέτουμε διαφορετικές προτεραιότητες στη ζωή.

Πάντως, όσο κι αν τα κύματα έρχονται το’να μετά τ’άλλο και με κοπανάνε στο κεφάλι, εγώ σαν καλός απόφοιτος του χριστιανισμού, γυρνώ και το άλλο μάγουλο. Παραδίνομαι στα κύματα, δεν τα πολεμώ πλέον. Έχω δει πως δεν μπορούν να με πνίξουν όσο ψηλά κι αν είναι, όσο συχνά κι αν με χτυπούν. Βολοδέρνω. Βολοδέρνω στον ωκεανό της ζωής. Όσοι οι φόβοι μου, άλλες τόσες κι οι σκοτούρες. Παίρνω την απόφαση συνειδητά να κονταροχτυπηθώ με όλους μου τους φόβους για να απελευθερωθώ από αυτούς. Ή που θα κερδίσω, ή που θα κερδηθώ. Δε με νοιάζει τίποτα. Είμαι πνεύμα. Είμαι αερικό.

Ο χρόνος περνάει, η άμμος στην κλεψύδρα τελειώνει, κι εγώ πρέπει να δράσω, ακόμη και μη δρώντας. Όσα μου τριβελίζουν το μυαλό εδώ και χρόνια, πρέπει να τα κυνηγήσω άμεσα, και πιο άμεσα από άμεσα, για να δω αν τελικά ήταν χίμαιρες ή χρυσάφι. Ο χρόνος τελειώνει, κι εγώ δεν μπορώ να τον σπαταλώ δεξιά κι αριστερά άλλο. Το ίδιο κι εσύ που με διαβάζεις. Θα βολοδέρνω προς τα εκεί που πιστεύω.

Μέσα σε όλα αυτά, δε χάνω το κουράγιο μου, και την πίστη στον εαυτό μου, όχι. Όσο εγώ είμαι εγώ, κι όσο αναπνέω, όλα μπορούν να συμβούν, ή και όχι. Και το πιο τρελό απ’όλα, αυτό που με απελευθερώνει σε μεγάλο βαθμό; Τίποτα, μα τίποτα, δεν έχει σημασία. Ακόμη κι αν αύριο εγώ σβήσω, ο κόσμος θα παραμείνει ίδιος. Θα με κλάψουν τρεις γυναίκες, και λίγοι φίλοι, και θα’ναι σαν να μην υπήρξα ποτέ μου. Γιατί τόση σκοτούρα το λοιπόν; Γιατί να καίγομαι για να βρω τη λύση σε ένα πρόβλημα που είναι άτοπο; Μήπως θα μου πει κανείς ευχαριστώ; Μήπως θα με αγαπήσει κανείς περισσότερο; Μήπως έχει σημασία αυτό; Τα άτομα που θέλω να με αγαπούν, με αγαπούν ήδη, παρόλο που είμαι προβληματικός όσο δεν πάει. Αυτό είναι ελευθερία. Θα κάνω ό,τι θέλω κι ό,τι οι δυνάμεις μου μου επιτρέψουν απλά γιατί το πιστεύω. Πιστεύω σε αυτό. Όχι για να κερδίσω κάτι άλλο. Απλά και μόνο γιατί δε γίνεται να μην το κάνω. Γιατί αν δεν το έκανα, εγώ δε θα’μουν εγώ.

Ωραίο είναι το κάψιμο, θα γυρίσω από την άλλη μεριά τώρα για να γίνω λαχταριστός.

Οι επιταγές της ζωής είναι ακάλυπτες. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο το καλύτερο για εμάς πρωτίστως. Ο καθένας και η καθεμιά από εμάς, πολέμα μόνος και μονάχη σα λύκος και λύκαινα έναντι όλων. Ακόμη και μέσα στις σχέσεις, ησυχία δεν μπορούμε να βρούμε. Οι σχέσεις είναι οι συμμαχίες μας. Είναι οι δρόμοι μας που παραλληλίστηκαν με αλλωνών τους δρόμους. Μα αυτή η επίγνωση, δεν πρέπει να μας απελπίζει. Ίσα ίσα, θα πρέπει να μας κάνει να χαλαρώσουμε, να μην περιμένουμε τίποτα κι από κανέναν, και τότε μόνο θα μπορέσουμε να χαρούμε στο μέγιστο κάθε τι που θα μας δοθεί, γιατί όλο και κάτι θα μας δοθεί. Να χαλαρώσουμε περιμένοντας λιγότερα αλλά και να είμαστε σε επιφυλακή και πλήρη εγρήγορση. Μόνο όταν είμαστε πραγματικά μόνοι, εμείς κι ένας καθρέφτης για να ασκήσουμε αυτοκριτική ίσως, μπορούμε να ηρεμήσουμε. Ακόμη και στις ζεστότερες αγκαλιές, και στα πιο τρυφερά χάδια, τα σ’αγαπώ είναι δανεικά, κι η αίσθηση πληρότητας που μας πλημμυρίζει, θα πρέπει να θεωρείται κερδισμένη για μια φορά μόνο. Με ένα γύρισμα του τροχού, οι σχέσεις μπορούν να γκρεμιστούν κι εμείς να απομείνουμε μόνοι και πάλι, κι όλα αυτά, τα πρωτινά, ειδυλλιακά, σχεδόν ονειρικά, μπορούν να γίνουν αναμνήσεις που μας πονάν βαθιά κάτι μοναχικά βράδια, που έρχονται και μπήγουν σα στιλέτα την καρδιά. Και τότε τα δάκρια, όσο κι αν τρέξουν απ’τη βρύση των ματιών μας, όσο κι αν μετουσιώσουν τον πόνο σε ύλη, δε θα’ναι αρκετά για να ξεπλύνουν την ντροπή της θεϊκής μακαριότητας που γευτήκαμε κάποτε. Οι αναμνήσεις, φέρουν χαρμολύπη. Κι εμείς, έχουμε εθιστεί στην ουσία της. Το φανερώνουν οι τέχνες, ο ρομαντισμός ο ίδιος, προτιμούμε το δράμα, παρά μια ζωή συναισθηματικά σταθερή αλλά άνοστη. Γιατί ξέρουμε ίσως πως η ζωή δεν αξίζει όσο κι αν μας χορταίνει αν παράλληλα δεν μας ευχαριστεί έστω και λίγο. Αυτοί είμαστε. Παράλογα όντα, ή απλά υπερβατικά, αυτοί.

Τώρα που τα είπα όλα, και τα είδα καθαρότερα, μπορώ να τα καταρρίψω ένα ένα για να αφήσω χώρο ώστε νέες σκέψεις και ιδέες να σχηματιστούν, να πάρουν μορφή, και να με κυριέψουν εκ νέου. Κάθε θάνατος σχέσης, γίνεται σπόρος για νέα σοφία. Κάθε απατηλό όνειρο, απλά μας ρίχνει από τα σύννεφα. Η πτώση κι ο θρήνος, παρέα με τον πόνο, μόνο καλό μπορούν να μας κάνουν μακροπρόθεσμα. Αρκεί και πάλι να ανεβούμε ψηλά μέσα μας, και να ατενίσουμε προς κάθε ορίζοντα, αναρωτώμενοι τι θα έρθει στην πορεία. Να το ονειρευτούμε εκ νέου, και να το πραγματώσουμε για να δούμε ότι δεν έχει καμιά σχέση με ό,τι ονειρευτήκαμε.

Αυτή είναι η ζωή.

Αναμένω τις προσδοκίες για την νέα εποχή που άρχισαν ήδη να σχηματίζονται μέσα μου.