Ατέρμονος Χορός

Μια κοσμική μουσική δίνει τον ρυθμό και η Ανθρωπότητα εκστατικά χορεύει με μάτια ερμητικά κλειστά.

Ήτανε μωρό, έγινε κορίτσι, πέρασε την εφηβεία της, τώρα τελειώνει τις σπουδές της κι η μέρα της κρίσης φτάνει. Η μέρα της κρίσης, όχι αυτή των θρησκειών, αλλά αυτή που θα τη φέρει μπρος στα προβλήματα που δημιούργησε τόσα χρόνια με την ανεμελιά της, και πάνω απ’όλα άθελά της.

Το πράγμα έχει προχωρήσει πολύ, φτάνει σχεδόν στο απροχώρητο, μα δεν είναι τελειωμένο. Όχι ακόμη. Είμαστε κοντά στο όριο, αλλά δεν το ξεπεράσαμε, τουλάχιστον αυτό πιστεύω. Μοιάζει ωστόσο σαν να είμαστε πολύ κοντά του, σχεδόν πάνω του. Έχει έρθει ο καιρός να πάρουμε τις αποφάσεις μας, έφτασε η στιγμή η Ανθρωπότητα να ηρεμήσει λίγο και να ανοίξει τα μάτια της. Κάπως πρέπει να της βγάλουμε την κορδέλα που της τα σφραγίζουν.

Οι υπαρξιακές απειλές αυξάνονται κι εντείνονται συνεχώς. Η Ανθρωπότητα γυροφέρνει μέσα στον τυφλό χορό της δίπλα από τον γκρεμό, δίπλα στην άβυσσο. Αν πέσει μέσα, τίποτα δε θα γίνει, απλά θα’χουμε σβήσει όλοι μαζί συλλογικά και τα ίχνη μας θα χαθούν μια για πάντα, χωρίς να προλάβουμε να φτάσουμε κάπου με την εσωτερική και την εξωτερική μας εξερεύνηση. Θα μας υποψιαστούν άλλοι πολιτισμοί όπως ο δικός μας, όπως η Ανθρωπότητα; Ποιος ξέρει, ποιος μπορεί να το πει, λες κι εμείς βρήκαμε ίχνη άλλων πρότερων πολιτισμών. Υπάρχουμε και ζούμε μόνο για μερικές στιγμές μπρος στο κοσμικό γίγνεσθαι. Ο χρόνος είναι άχρονος κι εμείς δεν έχουμε παρά μονάχα λιγοστές ανάσες.

Με πιάνει κόμπος όμως, όχι γιατί μπορεί να χαθούμε με ένα αεράκι έτσι απλά, αλλά γιατί όλη η ζωή όπως την ξέρουμε, δεν είναι παρά μια απιθανότητα. Μια ελάχιστη, μικρή ή καλύτερα και απειροελάχιστη πιθανότητα που έκατσε. Για να υπάρξω εγώ και να είμαι σε θέση να πληκτρολογώ ότι μου προστάζει το συνειδητό και το υποσυνείδητο χρειάστηκε να κάτσουν πολλές πιθανότητες που έμοιαζε απίθανο να κάτσουν. Αν είναι θαύμα η ζωή μας, το θαύμα εναπόκειται σε όλα όσα μπόρεσαν να συμβούν και διαδοχικά μας έφεραν εδώ που είμαστε. Το σύμπαν μου φανερώνεται ως αιτιοκρατικά πιθανοκρατικό. Υπάρχει σχέση του ενός γεγονότος με το άλλο, όχι όμως απόλυτη καθώς πολλοί παράγοντες καθορίζουν την τελική έκβαση μιας κατάστασης. Υπάρχει σχέση που ορίζει την πιθανότητα κάτι να προκύψει. Κι αυτό που προέκυψε είναι ένα σώμα με ένα εγώ που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει.

Αυτό είναι λίγο πολύ και η ίδια η Ανθρωπότητα, είναι ένα θάυμα. Πως αλλιώς να αποκαλέσει κανείς μια πιθανότητα που έκατσε και με το ζόρι οριζόταν; Κι όμως, εγώ, εσύ, όλη η φύση, όλοι οι άνθρωποι, όλα όσα γνωρίσαμε και θα γνωρίσουμε δεν είναι παρά ένα θαύμα. Για κάποιους το θαύμα αυτό δεν ήταν και τόσο δύσκολο να προκύψει μιας και στην αρχή της κοσμοθεωρίας τους έχουν βάλει έναν νοήμονα θεό που είχε έναν σκοπό πίσω από τις πράξεις του. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι εύχομαι να υπήρχε. Για άλλους, το θαύμα αυτό προέκυψε μέσα στη χαοτική τυχαιότητα του σύμπαντος. Δίχως θεό, τουλάχιστον δίχως νοήμονα θεό, μα με ένα ζώο που λέγεται σύμπαν ή κόσμος. Ο Λόγος που διέπει αυτό το ζωό δεν μας έρχεται απ’έξω, αλλά από μέσα μας. Μέσα από τον άνθρωπο φανερώνει ό,τι καλύτερο έχει να δείξει στον ίδιο του τον εαυτό. Αν ο κόσμος μας είναι ο θεός μας, τότε αυτός δεν είναι έξω από εμάς αλλά είμαστε εμείς οι ίδιοι το ευγενέστερο κομμάτι του. Κύτταρο ο Άνθρωπος, κύτταρο κι η Ανθρωπότητα ενός ευρύτερου Όλου.

Αν αύριο χαθούμε, και το πιθανότερο είναι πως σε κάποιο αύριο αυτό θα συμβεί, τι μπορούμε να αφήσουμε για άλλους, μακρινούς πολιτισμούς που δε θα γνωρίσουμε ποτέ μας. Πολιτισμούς οι οποίοι κατά κάποιοι τρόπο είναι ίδιοι με εμάς, οντότητες οι οποίες ταξιδεύουν με εκατομμύρια χιλιόμετρα και διακατέχονται από άγνοια και φόβο. Μπορεί να προκύψει κάτι από όλον αυτόν τον πόνο που εκβάλλει από τη ζωή;

Ποιος το ξέρει…

Είμαστε μικροί ακόμα για τέτοιες σκέψεις. Μικροί κι ανώριμοι. Η Ανθρωπότητα έχει βήματα να κάνει μέχρι να φτάσει να αναρωτηθεί τέτοια ερωτήματα. Προς το παρόν, αυτό που πρέπει να κάνουμε, αυτό στο οποίο οφείλουμε να δώσουμε λύση είναι να βρούμε τον τρόπο ώστε να την ηρεμήσουμε, να της βγάλουμε την κορδελίτσα από τα μάτια, να την καθίσουμε και να κάνουμε μια κουβέντα μαζί της για το από εδώ και πέρα της ζωής της, της ζωής μας. Τόσο απλά.

Οι τσιριχτές φωνές που ακούμε, δεν είναι φωνές της πτώσης. Η πτώση θα διαρκέσει λίγο, ίσως κάποια χρόνια. Οι φωνές αυτές προκύπτουν από τη ζαλάδα που την έπιασε επειδή κοντεύει από την έκσταση να βγει από τον εαυτό της. Τώρα λοιπόν είναι που πρέπει να δράσουμε. Τίποτα δεν κρίθηκε ακόμα, αλλά ίσως στη δική μας εποχή, στις 1-2 γενιές μας, στον αιώνα μας, το όριο να ξεπεραστεί και τότε θα’ναι αργά. Το σύστημα είναι υπό ασφυκτική πίεση.

Πως θα γίνει όμως να δράσουμε συλλογικά; Οι νοοτροπίες ποικίλουν. Ως τώρα, αν και προξένισαν μεγάλα προβλήματα, δεν είχε τεθεί το ζήτημα των υπαρξιακών μας απειλών στο βαθμό που αυτό συμβαίνει στον καιρό μας. Για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε κι αυτές τις σκοπέλους οφείλουμε, όλοι όσοι αντιλαμβάνονται κι αντικρίζουν κάπως πιο ανοιχτά και με ευρύτητα τη ζωή να έρθουν κοντύτερα, να γνωριστούν και να συνεργαστούν από κοινού ενάντια σε όλες τις νοοτροπίες που, όχι μόνο μας κρατάνε πίσω, αλλά επίσης μας ωθούν και στον γκρεμό, προς την ίδια μας την αφάνιση.

Το κυριότερο που χρειάζεται ο σύγχρονος άνθρωπος είναι να κατανοεί ως έναν βαθμό τον κόσμο του, ή για να είμαι ακριβέστερος, τόσο τον κόσμο του όσο και τον εαυτό του. Αντιλαμβανόμενος το τί συμβαίνει, είναι μπρος σε ένα δίλημμα, θα πράξει ή όχι; Αν έχει κατανοήσει τα πράματα κι επιλέξει να αράξει, τότε καλά κάνει μιας και είναι ελεύθερος για αυτό, αλλά τουλάχιστον θα πρέπει να σεβαστεί τους υπόλοιπους συνειδητοποιημένους συνανθρώπους του μπρος στον αγώνα που έχουν αναλάβει ώστε να πράξουν, να πράξουν και να πάνε κόντρα στις πιθανότητες. Άλλωστε όπως έχουμε πει ως τώρα, ό,τι είμαστε δεν είναι παρά ένα σύνολο πράξεων ενάντια στις πιθανότητες που μας ήθελαν στην ανυπαρξία. Για όσους αντιλαμβάνονται τη ζωή τους με διαφορετικό τρόπο, καταφέρνουν κι αυτοί άθελά τους να μπαίνουν εμπόδιο μπροστά στα πόδια μας.

Έχουμε πολλούς άτυπους εχθρούς, συνειδητοποιημένους ή μη, που στέκονται μπρος μας. Αδέρφια μας που καταλαβαίνουν αλλιώς τα πράματα μα που οφείλουμε να σεβαστούμε. Μου πήρε πολλά χρόνια για να καταλάβω ότι το σημαντικότερο πράμα είναι ο σεβασμός, τόσο απέναντι στον εαυτό μας ο καθένας όσο κι απέναντι σε όλους τους άλλους. Μπορεί οι άνθρωποι με άλλες αντιλήψεις να είναι άτυπος εχθρός, μα ο κύριος και τυπικός εχθρός μας είναι ο εαυτός μας. Αν κοιτάξουμε στον καθρέφτη θα δούμε ένα ανθρωποειδές, έναν εγωιστή και κατεργάρη, έναν ψεύτη που φοβάται να πει την αλήθεια στον εαυτό του, έναν δειλό χαρακτήρα που τρέμει και την σκιά του, ένα παιδί μα κι έναν εν δυνάμει σοφό, ένα θαύμα της φύσης, έναν ήρωα της καθημερινότητας. Το υγιέστερο είναι να τρέφουμε αγάπη για τον εαυτό μας, χωρίς να μισούμε τους άλλους. Να τον βοηθάμε να συνεχίζει κι όποτε μπορούμε να κόβουμε κι από κάποιο του βαρίδιο. Εχθρός και φίλος είναι που θέλει αλλαγή, χρειάζεται άμεσα ενδυνάμωση και να μην ξεχνάμε ότι τα μάτια που μας βλέπουν μέσα από τον καθρέφτη μας δεν είναι παρά το ίδιο το σύμπαν, ο μόνος θεός, ο καθαρά ανθρώπινος, ο κόσμος στα καλύτερά του.

Οι τάσεις καταδεικνύουν ότι εμείς οι παράξενοι, οι υπεράνθρωποι, δεν έχουμε άλλη επιλογή εκτός από το να πιαστούμε χέρι-χέρι, να δυναμώσουμε και να επηρεάσουμε τα πράγματα προς την κατεύθυνση που θεωρούμε σωστή. Η μόνη μας επιλογή είναι η πράξη. Να πιάσουμε την Ανθρωπότητα, να την ηρεμήσουμε, να της ανοίξουμε τα μάτια και να της εξηγήσουμε γιατί, γιατί, γιατί. Γιατί χωρίς το γιατί, ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένα ευγενικό ζώο, ζώο ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα ζώα του βασιλείου της ζωής.

Αν θα φτάσουμε την θεοποίηση; Αν η συνειδητότητα αυξηθεί; Αν θα αφήσουμε κάτι στον κόσμο πριν το χορό του ζαλόγγου μας; Δεν έχει σημασία, σημασία έχει να προσπαθήσουμε, να ορίσουμε την πιθανότητα κι ας μην κάτσει.

Ο χορός της ζωής είναι ατέρμονος, της Ανθρωπότητας από την άλλη όχι. Ας μην τον σταματήσει τώρα, όχι στην εποχή μας. Χρέος μας να περάσουμε τη σκυτάλη στους επόμενους κι ας πάρουν την απόφαση αυτοί. Χαίρε, ω χαίρε, παιδί κι εγγόνι!