Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, κάτι με χαλούσε γύρω μου. Πάντα στα μάτια μου κάτι έμοιαζε λάθος. Πήγαινε λάθος, ακουγόταν λάθος, ήταν λάθος. Ποτέ δεν μπόρεσα να διευκρινίσω τι ήταν αυτό που με ενοχλούσε τόσο και δε με άφηνε σε ησυχία. Ήμουν ένα αντιδραστικό παιδί όπως όλα τα άλλα και στην ουσία δε ξεχώριζα και δε ξεχώρισα ποτέ.
Θυμάμαι που ήθελα να τα αλλάξω όλα. Προσπάθησα να αλλάξω προς το καλύτερο την οικογένειά μου, τους φίλους μου, τον περίγυρό μου. Ωστόσο, δεν είχα σκεφτεί πως αυτό το »προς το καλύτερο» αφορούσε μια υποκειμενική άποψη, η οποία έτεινε να παραβιάζει την ατομικότητα του κάθε ανθρώπου που αγαπούσα, κάνοντας με να μοιάζω με έναν ψυχαναγκαστικό ονειροπόλο τύπο, που νομίζει πως μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
Η αλήθεια είναι πως ποτέ δε θα σταματήσω να πιστεύω πως μπορώ να αλλάξω τον κόσμο, όσο εγωιστικό και εγωκεντρικό κι αν ακούγεται. Αυτό είναι άλλωστε το όνειρό μου και ξέρω καλά πως αξίζει να χαθείς για τα όνειρά σου. Αυτό αξίζει να το θυμάται κανείς αν θέλει να’ναι ο εαυτός του.
Μπαίνοντας στο πανεπιστήμιο, η αλλαγή περιβάλλοντος, το άνοιγμα του κύκλου και οι διάφορες καταστάσεις που συνάντησα, δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να επαναπροσδιορίσω την ύπαρξή μου σε ένα αρκετά γόνιμο πλαίσιο το οποίο θεωρώ πως απέδωσε, τουλάχιστον αυτό υποψιάζομαι έχοντας στο νου αυτά που θα σας παρουσιάσω στη συνέχεια. Αυτά τα τέσσερα χρόνια ήταν ένα μικρό ταξίδι σε άγνωστα μέρη που μου δώσε την ευκαιρία να βγω έξω απ’το καβούκι μου και να ψάξω να βρω τρόπους ώστε να πετύχω τα όνειρά μου.
Όταν άρχισα να καταλαβαίνω πως η ηθική κοινωνία δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ουτοπική και υποκειμενικά τέλεια κοινωνία, έκανα μια παύση στον αγώνα μου να αλλάξω τους γύρω μου. Την ίδια περίοδο έτυχε μέσα από συζητήσεις, άρθρα κι απόψεις να αντιληφθλώ πως για να αλλάξεις τον κόσμο, αρκεί να αλλάξεις τον εαυτό σου. Επίσης άκουσα πως η ζωή μας αποτελεί στην ουσία της ένα σύμπλεγμα παρατεταμένων επιλογών. Κάποιες φορές επιλέγουμε να πάμε δεξιά, άλλες αριστερά, πάνω, κάτω, μπρος και πίσω. Επίσης, κάποιες φορές επιλέγουμε να μιλήσουμε, άλλες να σιωπήσουμε, πότε πότε γελάμε και σε σπάνιες περιπτώσεις κλαίμε.
Όταν άρχισα να συνειδητοποιώ όλα τα παραπάνω, πέρασα μια δύσκολη φάση κατά την οποία αποφάσισα να συνεχίσω να κυνηγώ το όνειρό μου, να αλλάξω δηλαδή τον κόσμο. Μόνο που αυτή την φορά επέλεξα να δω τον κόσμο με άλλα μάτια.
Τα τελευταία δύο χρόνια που ακολουθώ άλλη τακτική και προσπαθώ μέσα απ’τον εαυτό μου να δω τον κόσμο, να εφαρμόσω τις αλλαγές που θέλω να δω σε άλλους πρώτα και κύρια σ’εμένα, ο κόσμος μου φαίνεται πως ήδη αλλάζει. Ασχέτως αν στην πραγματικότητα αυτό δε συμβαίνει, εγώ πιστεύω πως αλλάζει κι αυτό με κάνει ευχαριστημένο απέναντι στον κριτή εαυτό μου και πραγματικά ευτυχισμένο. Το μυστικό για κάτι τέτοιο πιστεύω πως κρύβεται πίσω από την αποδοχή της όποιας πραγματικότητας βιώνει ο καθένας μας, αναγνωρίζοντας παράλληλα τα θετικά μα και τα αρνητικά στοιχεία που αποπνέουν απ’αυτήν. Δίνοντας χώρο και σημασία στην θετική πτυχή των πραγμάτων, μη ωστόσο εθελοτυφλώντας και στην αρνητική, μπορείτε να νιώσετε άμεσα καλύτερα με τη ζωή σας, κι αυτό το λέω γιατί μου συμβαίνει.
Για να καταλάβετε σε μεγαλύτερο βαθμό τα λεγόμενά μου θα παραθέσω μερικά παραδείγματα. Ας αρχίσουμε με κάτι που αφορά εμάς πρωτίστως. Όλοι οι άνθρωποι κι ανεξαιρέτως αντιμετωπίζουν ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές, νιώθουν ανασφαλείς, διακατέχονται από κοινωνικά στερεότυπα που είθισται αυτά να τα αποκαλούμε με μια λέξη, complex. Ποιες είναι οι επιλογές κάποιου για να αντιμετωπίσει φερ’ειπείν τις ανασφάλειές του; Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την ανασφάλεια μέσω τρίτων, ζητώντας αναγνώριση, αποδοχή, αγάπη. Για να συμβεί αυτό, τυχαίνει πολλές γυναίκες να ντύνονται λιγάκι πιο προκλητικά, ώστε να μαζέψουν βλέμματα ή ανεβάζουν μια θελκτική φωτογραφία στα social media ώστε να μαζέψουν τα πολυπόθητα likes,comments,follows. Απ’την άλλη κι οι άντρες κάνουν αντίστοιχες κινήσεις. Κάποιος τυχαίνει να γίνει μέλος μια ομάδας, ώστε να υιοθετήσει τα χαρακτηριστικά της αν αισθάνεται κενός, να καταφέρει την αποδοχή και να αισθανθεί καλύτερα με τον εαυτό του. Προσοχή όμως, αυτές οι τακτικές οι οποίες εν μέρει ακολουθούνται υποσυνείδητα, δεν λύνουν το πρόβλημα γιατί το υποκείμενο δεν το’χει καν αναγνωρίσει στον εαυτό του τις περισσότερες φορές, μα το κρύβει κάτω απ’το χαλάκι, μέχρι το άτομο να βαρεθεί ή και να απογοητευθεί απ’το κύκλο που προσπάθησε να εισέλθει, ώσπου να βρεθεί μια άλλη ομάδα κι ένας άλλος κύκλος τρίτων που θα μπορούσε να αναγνωρίσει την αξία του ατόμου, να το αποδεχθεί και να το αγαπήσει. Δεν είναι όμως αυτός ο τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις ανασφάλειες. Ο σωστός τρόπος κρύβεται στην αγάπη, όπως και τα πάντα άλλωστε. Αν κάποιος αγαπήσει τον εαυτό του πραγματικά και τον δει ως μέρος του θαύματος του κόσμου μας, θα είναι και σε θέση να ξεπεράσει τις ανασφάλειές του, αρκεί να έχει αναγνωρίσει μόνος του την αξία του, να έχει αποδεχθεί μόνος του τον ίδιο.
Ένα άλλο παράδειγμα αφορά στα υπόλοιπα πρόσωπα. Για τους περισσότερους ανθρώπους δεν είμαστε παρά καθρέφτες του εαυτού τους. Βλέπουν σε εμάς όλα τα θετικά κι αρνητικά τους στοιχεία. Γενικά, είναι σπάνιο να γνωρίσει κανείς άτομα που να έχουν φιλοσοφήσει την ύπαρξή τους σε βάθος και να κατανοούν γιατί κάνουν το κάθε τι. Η σπανιότητά τους, καθιστά το υπόλοιπο σύνολο μια άμορφη μάζα η οποία ενδεχομένως να εμφανίζει κάποια κοινά στοιχεία και χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά έχει να κάνει με τη στρεβλή αυτοεκτίμηση του πλήθους. Κάποιοι δεν αναγνωρίζουν την πραγματική τους αξία, θεωρούν ότι αυτή είναι είτε ελάχιστη, είτε πολύ σημαντική, με αποτέλεσμα να μην αγαπούν τον εαυτό τους όπως θα έπρεπε. Κάποιοι, λοιπόν, υπερεκτιμούν τους ίδιους ενώ άλλοι εμφανίζουν σημάδια απαξίωσης προς τον εαυτό τους. Τέτοιοι άνθρωποι υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Οι μεν ζητούν να τους αγαπήσεις με το ζόρι, ενώ οι δε αποφεύγουν την αγάπη σου, ωστόσο και οι δυο κατηγορίες σε φέρνουν σε δύσκολη θέση. Υπάρχει πρόβλημα λοιπόν, υπάρχει όμως και λύση. Η σωστή αντιμετώπιση απέναντι σε ανθρώπους που δε γνωρίζουν ποιοι πραγματικά είναι, σχετίζεται άμεσα με την κατανόηση. Αν δεν δείξουμε κατανόηση, δε θα ξέρουμε πως αισθάνεται ο άλλος, πρέπει λοιπόν να μπούμε στη θέση τους και να δούμε με τα δικά τους μάτια τον κόσμο. Αυτό αποτελεί κίνηση κλειδί, είναι μια επιλογή μας. Κατανοούμε τον άλλο για να μπορέσουμε να του συμπεριφερθούμε σωστά και να ξεπεράσουμε το πρόβλημα που η στάση του μας δημιουργεί.
Το τρίτο παράδειγμα αφορά τις προσδοκίες, οι οποίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα που εμφανίζεται όταν περιμένουμε συγκεκριμένη συμπεριφορά και στάση από ανθρώπους του εξωτερικού περιβάλλοντός μας. Η έλλειψη παιδείας, κριτικής ικανότητας αλλά και τους γνώθι σαυτόν μας καθιστούν έρμαια των άλλων. Το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας μας, θεωρεί πως η πολιτική εξουσία παίζει τον ρόλο του Μεσσία που ήρθε για να μας βοηθήσει και να μας ξελασπώσει. Πόσο λάθος μπορεί να’ναι αυτή η πρόταση; Κατά την γνώμη μου, δεν πρέπει να προσδοκούμε και πολλά απ’τους άλλους. Μπορεί το εξωτερικό περιβάλλον να μας φέρει κάτι καλό, μπορεί όμως να φέρει και κάτι κακό. Εγώ σαν άτομο θα πρέπει να είμαι προετοιμασμένος για κάθε ενδεχόμενο. Πρέπει να μάθουμε να είμαστε ανεξάρτητοι κι αυτόνομοι. Το μυστικό εδώ είναι να καταλάβουμε τη σημασία που’χει η ενεργητικότητα του πολίτη μέσα στην κοινωνία. Η λογική λέει, αν όχι εγώ, τότε ποιος; Κι αυτή μας η στάση είναι ξεκάθαρα μια δική μας επιλογή.
Ως τελευταίο παράδειγμα θα αναφέρω τη σημερινή κρίση. Η σημερινή οικονομική κρίση, ήρθε στην επιφάνεια λόγω της κοινωνικής κρίσης, χάρη στην μη ηθική ακεραιότητά της όπως επίσης και λόγω του χαμηλού αξιακού επιπέδου που αυτή φαίνεται να φέρει τα τελευταία χρόνια. Η περαιτέρω ανάλυση όμως θα μας βυθίσει σε σκέψεις και γι’αυτό θα την αποφύγω για τώρα. Πώς να αντιμετωπίσουμε την κρίση ώστε να μη μας καταθλήβει; Τα πράγματα είναι απλά. Η αλήθεια είναι πως οι κοινωνίες πάντοτε βρίσκονται σε κρίση. Απλά το μέγεθός της διαφέρει αναλόγα με τις συνθήκες. Είναι άτοπο να θέλουμε να σταματήσει η έντονη κρίση χωρίς να αλλάξουμε οι ίδιοι. Στις περιόδους των έντονων κρίσεων, δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για μεγάλες κοινωνικές αλλαγές. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να αλλάξουν με πιο ριζοσπαστικά μέτρα σε μικρότερο χρόνο. Συνεπώς πάλι αναφερόμαστε σε συνειδητές επιλογές του ατόμου ώστε να ξεπεράσει κάποιες δύσκολες καταστάσεις, στοχευόμενος στις θετικές πτυχές των προβλημάτων που αντιμετωπίζει.
Τα παραπάνω παραδείγματα στοχεύουν στο να δείξουν πως υπάρχει και διαφορετική οδός από τη συνηθισμένη. Μέσα από την στάση μου και τις επιλογές μου τα τελευταία χρόνια ζω μια πιο γεμάτη χρώματα ζωή. Δε δίνω τόση σημασία σε πράγματα που δε μπορώ να τα ελέγξω και να τα αλλάξω. Αντιθέτως, αφιερώνω χρόνο και ενέργεια σε αυτά που περνούν από το χέρι μου. Βλέπω την θετική πλευρά στις όποιες καταστάσεις και δίνω χώρο σε αυτές τις πτυχές. Το μότο μου είναι, να είμαι αληθινός, να είμαι απλός, να αγαπώ και να εργάζομαι. Μου είναι πολύ δύσκολο να τα ακολουθήσω αυτά, αλλά έχω καταλάβει πως αν πραγματικά θέλω να πετύχω το όνειρό μου και να είμαι ευτυχής, αυτός είναι ο κυριότερος τρόπος. Θέλησα να μοιραστώ αυτές τις σκέψεις απλά γιατί οι σκέψεις και οι ιδέες είναι για να μοιράζονται.
Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο.
* Γραμμένο το Μάιο του 2015.
Στοχαστής 